از بین انواع گوناگون مارها تنها تعداد کمی از آنها شامل افعی ها، مارهای مرجانی و مارهای آبی سمی هستند . حتی مارهای سمی نیز تنها برای دفاع از خود و یا به قصد شکار از نیش و سم خود استفاده می کنند.

* مارها به سه دسته تقسیم می شوند:

حتی گیاهان پرطاقت و گیان هان سبز نیز در سرمای شدید که خاک یخ می زند آسیب می بینند. زیرا ریشه ها نخواهد توانست آب را بالا بکشند و گیاه از کمبود رطوبت می میرد.

آیا حشرات آنچه را که ما می بینیم ، می بینند؟ آیا آن بویی که ما استشمام می کنیم آنها هم استشمام می کنند، یا آن غذایی که آنها می چشند نزد حس چشایی ما همان مزه را دارد.

گلها برای حواس پنجگانه ما انسان ها، جذابیت فراوانی دارند و این ، یکی از بهترین حوادثی است که در مسیر تکامل جانداران رخ داده است. ظاهر گلها شاعران را به وجد می آورند و رنگ گلها الهام بخش هنرمندان است.

کمبود ویتامین D با تاثیر بر نوعی ژن ، در ابتلا به بیماری ام اس موثر است.
ام اس نوعی بیماری دستگاه عصبی مرکزی است که بر اثر از بین رفتن غلاف پوشاننده رشته های عصبی ایجاد و باعث اختلالات حسی و حرکتی می شود.

گرم شدن تنها دلیل آفتاب گرفتن مارمولک‌ها و دیگر جانوران خونسرد نیست. دانشمندان در یک تحقیق جالب و حیرت انگیز مشاهده کردند مارمولک‌ها برای تامین نیازشان به ویتامین D آفتاب می‌گیرند.

مجله «جانور شناسی فیزیولوژیک و بیوشیمی‌» در مقاله‌ای منتشر کرد: آفتاب پرست‌ها رفتارهای خود را در زمینه‌ی آفتاب گرفتن و استراحت کردن در زیر نور خورشید با توجه به نیازشان به ویتامین D تغییر می‌دهند

کریستوفر کارستن بیولوژیست دانشگاه کریستین تگزاس در این باره می‌گوید: مدت‌های زیادی تصور می‌شد که تنها علت آفتاب گرفتن مارمولک‌ها تنظیمات حرارتی است اما بررسی‌های دقیق تر نشان می‌دهد علاوه بر این تنظیم میزان ویتامین D بدن دلیل مهم دیگری برای حمام گرفتن مارمولک‌ها و آفتاب پرستان در نور آفتاب است.

در این مقاله آمده است: آفتاب پرست‌ها مانند انسان‌ها و اغلب جانوران گیاه خوار دیگر از دو طریق ویتامین D به دست می‌آورند: آن‌ها هم می‌توانند این ویتامین را از طریق غذا جذب کنند و هم می‌توانند آن را در پوست بدن خود تولید کنند. اما برای تولید ویتامین از راه پوست قرار گرفتن در معرض پرتوهای فرانبخش ضروری است.

آفتاب پرست‌ها به طور کلی وقتی مقدار کافی ویتامین D را از طریق رژیم غذایی در طول روز جذب کنند و پس از آن ترجیح می‌دهند از افتاب جا به جا شده و در سایه استراحت کنند؛ اما در صورتی که مقدار ویتامین در رژیم غذایی آن‌ها کافی نباشد، در زیر نور آفتاب قرار می‌گیرند تا نیاز آن‌ها از این حیث تامین شود.

محققان می‌گویند این جانوران بسیار با دقت این کار را انجام می‌دهند.

محققان می‌گویند:‌ آفتاب پرست‌ها احتمالا بر اساس روش‌های محاسباتی ریاضیاتی این تنظیمات ویتامین D را در بدنشان انجام می‌دهند، به طوری که پیش از این هرگز تصور هم نمی‌کردیم آن‌ها در این کار تا این حد دقیق و ماهر باشند البته هنوز مکانیسم این عملکرد در بدن جانور نامشخص است و دانشمندان نمی‌دانند چطور مارمولک‌ها و آفتاب‌پرست‌ها می‌توانند سطح داخلی این ویتامین را احساس کنند.

مطالعات دقیق تر در این زمینه ادامه دارد.

ایسنا

دکتر مهرداد حلوائی

متخصص فیزیولوژی جانوری و کنترل آفات شهری و صنعتی

علائم بیماری در ایگوآنا:   iguana
ایگوآناها نیز مانند تمام حیوانات ممکن است بیمار شوند و خوشبختانه اکثر بیماریهای رایج در این خزندگان قابل پیشگیری در مراحل اولیه می باشد.
که شامل بیماریهای انگلی و مشکلات کمبود ویتامین می باشد.
برای تشخیص بموقع بیماری صاحبان باید جانور خود را طوری از لحاظ ظاهری و جسمانی بشناسند که با رویت کوچکترین تغییر متوجه بیماری شده و برای درمان آن به دامپزشک متخصص خزندگان مراجعه فرمایند.

سم مار مایعی است روغنی شکل و بر حسب نوع مار به رنگ سفید تا زرد پررنگ ، شفاف یا کدر و اندکی اسیدی می باشد. سم مار مخلوطی است از مواد پیچیده پروتئینی با خواص سمی و آنزیمی و مواد غیر پروتئینی از قبیل انواع لیپید ها ، کربوهیدرات ها ، نمک های مختلف فلزی و شبه فلزی ، ریبوفلاوین و آب.

سم ماده است سرشار از آنزیم . در حدود 26 نوع آنزیم در سم مارها وجود دارد. در حدود 90 تا 92 درصد از وزن خشک سم را مواد پروتئینی تشکیل می دهند ، که برخی از آنها روی دستگاه عصبی تاثیر می گذارند ، برخی تراوایی غشای یاخته را تغییر می دهند و بعضی دیگر موجب تخریب تار های ماهیچه ای می شوند.

همچنین سم مار حاوی مواد غیر پروتئینی می باشد شامل :

یون های مختلف فلزی ، چربیها ، کربوهیدرات ها و مواد رنگین ، چربی ها به صورت کلسترول و لسیتین …
همچنین در سم چند نوع مار گالاکتوز و گلوکز تشخیص داده شده است.

دکتر مهرداد حلوائی متخصص فیزیولوژی جانوری

جکوی شکم زرد

نام علمی : hemidactylus flaviviridis

محققان طی مطالعه بر روی خصوصیات فیزیکی مارمولک ها اعلام کردند دم این جانداران پس از جدا شدن از بدن از خصوصیاتی برخوردار است که تنها در صورت داشتن ذهنی مجزا قابل توضیح خواهند بود.

گونه های متعددی از مارمولک ها نه تنها قادرند برای گیج کردن مهاجمان دم خود را از بدن جدا کنند بلکه حرکات دم آنها پس از جدا شدن نشان می دهد این عضو از اندام مارمولکها دارای ذهن مخصوص به خود است.

محققان کانادایی دانشگاه کالگاری دریافتند دم جدا شده مارمولک های لئوپارد تنها از واکنشهای مداوم و ریتم دار برخوردار نیست بلکه دارای حرکات پیچیده ای مانند حرکات پرشی تا ارتفاع سه سانتیمتری است.

این حرکات به واسطه بخشی هماهنگ کننده در نخاع درون دم کنترل می شوند سیگنالهایی که این حرکات را کنترل می کند از انتهای دم آغاز شده و نشان می دهد نوعی مرکز کنترل کننده در این قسمت از اندام قرار دارد. سیگنالهای مرکز کنترل معمولا تحت پوشش مغز مارمولک قرار دارند تا زمانی که جاندار تصمیم به جدا کردن دم خود بگیرد.

به گفته دانشمندان باور کردنی ترین تئوری برای توضیح این پدیده این است که دم جدا شده بر اساس حسگرهای محیطی که بر روی سطح آن قرار دارد از خود واکنش نشان می دهد و در جهات و اشکال خاصی باعث حرکت کردن عضو جداشده بدن مارمولک می شود.

بر اساس گزارش سی بی سی ، مطالعه بر روی سیستم عصبی دم مارمولک ها نشان می دهد این اندام می تواند به عنوان نمونه ای مناسب برای انجام مطالعات عملکردهای پیچیده عصبی نخاع در هنگام عدم حضور سیگنالهای مغزی به شمار رود، شرایطی که هنگام قطع نخاع در موجودات به وجود می آید.

دکتر مهرداد حلوائی متخصص فیزیولوژی جانوری

برگفته از نیچر