Giardia canis یک تک سلولی تاژکدار است که در جانوران کوچک بیماری اسهال را سبب می شود.
پاتوفیزیولوژی:
طریقه ی انتقال این تاژکدار راه مدفوعی- دهانی می باشد و یک انگل حیوانی محسوب می شود . مرحله ی بیماری زایی در این ارگانیسم giardia oocyst می باشد و وقتی که بلعیده شود در روده ی کوچک به شکل یک تروفوزوئیت (trophozoite) در خواهد آمد که به موکوز روده ای حمله کرده و با روده در جذب مواد غذایی ، ویتامین ها و چربی به رقابت می پردازد که پی آمد این رقابت عدم جذب کامل و صحیح این مواد است.
علائم ظاهری:
Giardia در سگ و گربه و به خصوص توله سگ ها و بچه گربه ها بیماری ایجاد می کند و به دلیل آشکار نشدن این بیماری ، شیوع آن زیاد می باشد و دلایل متعددی نیز عدم آشکار شدن این بیماری را شرح می دهند که عبارتند از :
- ناتوانی در شناخت ارگانیسم ها
- دفع متناوب و دوره ای
- فقدان تکنیک های آزمایشگاهی
و این موارد سبب شده اند که ژیاردیا در لیست های مختلف تشخیصی قرار داده نشود.
از علائم بالینی و اولیه ی این بیماری در سگها می توان به کاهش وزن بدن بدون کاسته شدن اشتها اشاره کرد.
تشخیص بیماری (Diagnosis):
ژیاردیا را می توان از طریق مشاهده ی oocyst و یا trophozoite در مدفوع روان تشخیص داد و تکرار آزمایش مدفوع برای بیش از 3 تا 5 روز متناوب احتمال شناسایی یک نمونه ی مثبت را افزایش می دهد.
تروفوزوئیت ها را عموماً نمی توان در مدفوع روان مشاهده کرد ولی جانورانی که به طور متناوب اسهال می شوند ممکن است به دلیل بیماری ژیاردیا باشد . اگر چه وجود تروفوزوئیت ها در مدفوع جانور این بیماری را آشکار خواهد کرد اما عدم وجود آن نیز دلیلی بر عدم ابتلا به بیماری نمی باشد از این رو بهتر است علاوه بر آزمایش مدفوع ، نمونه هایی از شیره ی روده ی جانور نیز مورد آزمایش قرار گیرد و ازلحاظ وجود تروفوزوئیت ها بررسی شود.
از روش های دیگر تشخیص می توان به آزمایش ELISA اشاره کرد که از طریق اندوسکوپی و ردیابی آنتی ژن ها ی ژیاردیا در مدفوع می تواند تا بیش از 96% این بیماری را تشخیص دهد. روش دیگری که وجود دارد و در مقایسه با ELISA قدرت تعیین کنندگی بیشتری دارد و به خصوص در سگ ها و گربه ها می توان از این روش بهره برد به ” تست تمرکز سولفور روی ” (ZSCT) معروف است.
درمان بیماری :
50 mg/kg از fenbendazole برای 3 روز می تواند در درمان این بیماری مؤثر باشد ، از این دارو علاوه بر درمان ژیاردیا می توان برای درمان بیماری هایی نظیر اسکاریس (کرم روده) ، کرم قلابدار(نوعی کرم روده) ، کرم کدو و کرم whip در سگ ها استفاده نمود.
از دیگر دارو های درمانی می توان به موارد زیر اشاره داشت :
Ipronidazole , 127 mg/l in water X 7 days
Metronidazole , 50-70 mg/kg PO SID X 5 days
Albendazole , 25 mg/kg BID X 2 days
Quinacrine PO or IM: in large dogs, 200mg TID x 1day or 200mg BID x 6 days, in small dogs, 100mg BID x 1 day or 100mg SID x 6 days, in puppies, 50mg BID x 6 days, and in cats, 10mg/kg SID x 12 days
